श्रमिक
त्यो तातो सूर्यको तीव्र प्रकाशमुनि
छालामा पोल र निधारमा जलनले
दुई छाक टार्न र परिवारको पेट पाल्न
दिनरात संघर्षरत हुन्छ एक मजदुर।
उसले बनाउँछ गगनचुम्बी भवनहरू,
विशाल पुलहरू, उचाइलाई चुनौती दिन,
तर बनाइसकेपछि ती विशाल संरचनाहरूलाई
मक्ख हुँदै हेर्छ—
तर त्यसै क्षणमा आफैँलाई 'श्रमिक' भनेर
फेरि बिर्सिन्छ।
श्रमिकको नाम कहिल्यै
ती भवनहरूको शिलालेखमा लेखिन्न,
त्यो नाम जसले शहरको चेहरा बनाउँछ,
कसैले पनि उसलाई सम्झँदैन।
छैन कुनै मूर्ति,
छैन कुनै माला,
छ केवल थाकेका हत्केलाहरू
र अधुरो सपना।
श्रमले शहर बन्छ,
श्रमले सभ्यता बन्छ,
तर श्रमिकको सपना भने
दिनहुँ अधुरो रहन्छ।
उनकै काँधमा टेकेर
समाज र सृष्टि अगाडि बढ्छ,
तर उनीहरूको पाइला
जहिल्यै पछाडि धकेलिन्छ।
बजारमा ‘दशैं अफर’ लाग्दा पनि
श्रमिकको घरमा नयाँ लुगा हुँदैन,
उसले बनाएका पसलहरूमा
ऊ आफैं ग्राहक बन्न सक्दैन।
श्रमिक दिवस आउँछ हरेक वर्ष,
फूल चढाइन्छ, भाषण गरिन्छ,
तर श्रमिकको जिन्दगीमा
कसैले सुन्दै नसुनेको मौनता भरिन्छ।
श्रमिकको श्रममा बाँच्नेलाई
हामीले गुमेको छ, कुनै एक भव्य सम्मान।
उसको मूल्य हाम्रो शब्दमा छैन,
उसको मूल्य भने व्यवहारमा मात्र छ।
